Rahim ağzı masajı
Amniyon kesesi ebe tarafından yırtılması
Geç gebelikte 41 ve 42 hafta arasında ebeniz tarafından doğumu başlatmak amacıyla şu kesesini yırtma imkanları vardır. Bunu ebeniz rahim ağzında açılma var ise uygulayabilir. Rahim ağzı kapalı ise ebeniz şu kesesini yırtamaz. Şu kesesini yırtmanının amacı doğumun başlamasını tetiklemektir.
Hollanda’daki 2004-2008 arasında 521 hamile üzerinde bir araştırma yapılmıştır. Bu araştırmada hamile bayanlar iki gruba ayrılmıştır. Birinci grup su kesesinin yırtıldığı ve ikinci grup su kesesinin yırtılmadığı gruptur. Bu yapılan çalışmada, su kesesinin yırtılmasına atanan grupta %85’inin şu kesesinin yırtılmasından sonra 12 saat içinde sancıların (kasılmaların) başladığını göstermiştir.
- Su kesesi yırtılan hamilelerin %44’u hiçbir müdahale edilmeden doğum yapmıştır
- Su kesesi yırtılmayan hamilelerin %32’sı tıbbi müdahale olmaksızın spontan doğum yapmıştır.
- Bu iki grupta sezaryen, enfeksiyonlarda ve NİCU yatışlarında fark bulunmamıştır. (Nispeten küçük bir araştırmadır)
İki Cochrane incelemesi, 41 haftalık hamilelikten sonra (evde) su kesesinin yırtılması hakkında bir sonuca varmak için çok az çalışma olduğunu göstermektedir. Cochrane incelemesi: Dünyanın en iyi tıbbi araştırma çalışmaları sonucu oluşan içerikleri toplayarak bunları tek kaynakta sunar. Kanıt niteliğindeki son güncel bilgileri sunarak sağlık hizmeti çalışanlarının güncel bilgi hakimiyetini sağlar.
Servikal olgunlaştırma amaçlı balon kateteri
Evde ebeniz tarafından su kesesini (amniyon zarı) yırtacak kadar açılma yoksa ise bazı bölgelerde hastanede rahim ağzına ‘baloncuk’ takılıp eve gönderirler. Bu yöntem, rahim ağzına yerleştirilerek şişirilen bir balon aracılığıyla yapılır. Balon şişirilerek rahim ağzının açılması sağlanır. Bu balon kateter, sancılar başlayıp yeterli rahim ağzı açıklığı elde edilinceye kadar tutulur ve muayene yapılır. Kasılmalar hemen başlarsa veya şu gelirse bu doğumun başladığı anlamına gelir. Yani balon rahim ağzını olgunlaştırır ve böylece dilatasyon (rahim ağzında açılma) sağlayabilmek için bir yöntemdir.
Bu video balonun bir spekülüm ile nasıl yerleştirildiğini göstermektedir. Balon yerleşmesinden sonra sancılarınız kendiliğinden başlamadı ise veya suyunuz gelmedi ise belirli bir vakit sonra (24 saat çoğu bölgelerde) muayene edilirsiniz. Balon kendiliğinden düştüğünde yaklaşık 3 santimetre açılma beklenilir ve su kesesinin ebeniz tarafından yırtılması için yeterli açılma oluşmuştur. Ve böylece ebeniz tarafından evde su kesesi yırtılabilir ve ebenizle beraber doğum yapma şansı yükselir. Su kesesinin yırtılmasından sonra belirli bir süre beklenir: bu bölgeye göre değişir. Bu belirli saatler arasında doğum gerçekleşmediyse ebeniz sizi hastaneye doğum indüksiyonu için sevk eder.
Balon kateterin dezavantajı sadece kasılmalara sebep olabilmesidir. Bunun haricinde rahim ağzına takılan baloncuk baskı uyguladığı için sizi rahatsız edebilir.
Beklemek (hiçbirşey yapmamak)
42ci gebelik haftasının geçilmesi durumunda bazı komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bunlar arasında şunlar bulunabilir:
Mekonyum aspirasyon sendromu (MAS)
Bebek, 42. gebelik haftasını geçtikçe mekonyum adı verilen ilk dışkısını yapabilir. Eğer bebeğin bu dışkısı amniyotik sıvıya karışır ve solunum yollarına girerse, mekonyum aspirasyon sendromu (vakaların %2-3’ünde ) gelişebilir ve bebeğin solunum problemlerine neden olabilir.
2000’den 2006’ya kadar Hollanda rakamları MAS’ın şu durumlarda meydana geldiğini göstermektedir:
- 40 ile 40+6 hafta arasında doğan bebeklerin %0,12’si
- – 41-41+6 hafta arasında doğan bebeklerin %0,21’i
- – 42 haftadan sonra doğan bebeklerin oranı %0,25’tir
Plasenta geriliği
1980 yıllarında daha uzun bir gebelik süresi sonrası doğan ve bazen daha az sağlıklı görünen bebeklerin plasentalarının daha az (iyi) çalıştığı yönündeydi. Teoride, plasentanın daha az iyi çalışması nedeniyle bebeklerin daha az besin alacağı yönündeydi. Bazı gebeliklerde plasentanın da çalışmadığı plasenta yetmezliğinin olduğu doğrudur. Ancak bu çok nadirdir. Plasenta yetmezliği, büyüme geriliğine yol açabilir. Yani gebelikte bir plasenta iyi çalışmazsa, hamileliğin sonunda da daha az ise yaraması ve daha sonra sorunlara yol açabilmesi çok normaldir.
Son yıllarda gebeliğin ilerleyen haftalarında doğal olarak plasentanın yaşlanmaya başladığına dair düşünceler oluştu. Ancak bu düşüncelerin hiçbir bilimsel temeli yoktur. Plasental yetmezlik hamilelik sırasında herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir ve nispeten nadirdir. Tüm plasentaların hamileliğin belirli bir döneminden itibaren daha kötü çalışmaya başladığına dair hiçbir kanıt yoktur (Wickham, 2021). Daha fazla detaylı bilgi için bu İngilizce olan blogu okuyabilirsiniz.
Yeni doğan bebek yoğun bakımı (NICU)
Bebeğin çeşitli nedenlerden dolayi NICU’ye alinmasi gerekebilir. Bu, örneğin asfiksi veya mekonyum aspirasyon sendromundan kaynaklanabileceği gibi başka komplikasyonlardan da kaynaklanabilir. Hollanda’nın 2020 rakamları ( NICU’’ye alinan bebeklerin):
- Bebeklerin %0,96’sı 37. hafta ile 41+6. gebelik haftaları arasında
- 42 haftalık hamilelikten sonra bebeklerin %1,63’ü (Peristat.nl, 2020).
Bebek ölümü
Bir bebeğin ölümü nadir görülen bir olaydır ancak etkisi çok büyüktür. Hamilelik ilerledikçe bebeğin ölüm ihtimalinin bir miktar arttığı görülur.
Asagida tabloda belirli gebelik haftasındaki bebek ölümleri gösterilmektedir. Hollanda rakamları tüm Hollanda nüfusu, yani hem yüksek riskli hem de düşük riskli hamile kadınlar içindir (Keulen ve diğerleri, 2019). Muğlu’nun (2019) çalışması yüksek ve düşük riskli gebelikleri birbirinden ayırmaktadır. 42 haftadan sonra bebek ölümlerini doğru şekilde not alan maalesef çok fazla çalışma yoktur. NVOG gore 42 haftadan sonra bebek ölümlerinin yaklaşık %0,3 (333 bebekte 1) olduğu görülmektedir.
Yukarıda belirtildiği gibi, bebek ölümleri 41. gebelik haftasından itibaren cok az bir miktarda artmaktadır. Ancak bu, bebeğin ölümünün her zaman ilerlemiş hamilelik haftasından dolayı kaynaklandığı anlamına gelmez. Mandrüzzato ve arkadaşları (2010), gebelik haftasının ana risk faktörü olmayabileceğini ancak 41. haftadan itibaren komplikasyonlara katkıda bulunan iki risk faktörünün daha olduğunu açıklamaktadır: bebekte büyüme geriliği ve/veya konjenital anormallikler. Büyüme geriliği, vakaların %52’sinde (gebelik haftasına bakılmaksızın) hamilelik sırasında bebeğin ölümüyle ilişkilidir.
Bu ne anlama gelebilir:
- Büyüme geriliği olduğunda 41. gebelik haftasından sonra sorun yaratma olasılığı daha yüksektir.
- Muhtemelen doğuştan anormalliği olan bazı bebekler daha uzun süre anne karnında kalır ve bu bebeklerin komplikasyon yasama olasılığı daha yüksektir. Dolayısıyla bu komplikasyonlar 41 haftadan uzun süren gebeliklerin riskleri arasında yer alır.
Hamile bir kadın 42.ci haftadan sonra beklerse 42.ci gebelik haftasında hastaneye sevk edilir. 42 haftadan uzun süren gebeliklere ‘yüksek riskli’ denir ve NST kaydı yapılması tavsiye edilir. Doğal olarak, her tavsiye edilen şeylerde siz hamile olarak tavsiyeye uymayı, beklemeyi veya bir alternatifi tercih etmeyi seçebilirsiniz.