De term “fysiologie van de geboorte” verwijst naar de normale biologische en fysieke processen die optreden tijdens de bevalling. Dit omvat verschillende processen die leiden tot de geboorte van je baby. We kunnen op verschillende manieren kijken naar de fysiologie van de geboorte: fysiek, emotioneel, mentaal en spiritueel. De geboorte van je kind bevat zoveel stadia en processen waar we vaak niet bij stilstaan:
- Voorbereiding van de baarmoederhals (cervix rijping): De baarmoederhals wordt zachter, korter en begint zich te openen als voorbereiding op de bevalling.
- Ontsluiting: Tijdens de weeën (contracties van de baarmoederspieren) wordt de baarmoederhals geopend van nul tot tien centimeter.
- Weeën: Regelmatige weeën helpen de baby door het geboortekanaal te bewegen. Dit proces wordt onder andere gereguleerd door hormonen, waaronder oxytocine, die de weeën stimuleert.
- Uitdrijvingsfase: Dit is de fase waarin de baby daadwerkelijk door het geboortekanaal wordt geduwd en geboren wordt. De weeën zijn in deze fase krachtiger en frequenter.
- Geboorte van de placenta (nageboorte): Nadat de baby is geboren, wordt de placenta, die tijdens de zwangerschap de voeding en zuurstof voor de baby heeft geleverd, uitgedreven. Dit wordt ook wel de nageboorte genoemd.
- Hormonale en fysiologische veranderingen: Tijdens de bevalling vinden er significante hormonale veranderingen plaats, zoals de toename van oxytocine en endorfines, die helpen bij het reguleren van de weeën en het verminderen van pijn. Daarnaast veranderen de hartslag, bloeddruk en ademhalingsfrequentie van de moeder om de inspanning van de bevalling te ondersteunen.
De fysiologie van de geboorte is een super belangrijk onderdeel van de verloskunde. Kennis hierover kan zorgverleners helpen te begrijpen hoe ze de bevalling op een veilige en effectieve manier kunnen begeleiden. Kennis van deze processen is belangrijk voor het identificeren van complicaties die tijdens de bevalling kunnen optreden en het nemen van de juiste maatregelen om de gezondheid en veiligheid van zowel moeder als kind te waarborgen.
Om fysiologie van de geboorte goed te kunnen begrijpen is het belangrijk dat verloskundigen diepgaande masterclasses volgen. Het is veel meer dan de kennis waarmee we afstuderen. Bijscholen over dit onderwerp is een must. We zien namelijk de afgelopen twintig jaar een toename van medicalisering van fysiologische baringen. (1) Deze toenemende medicalisering van bevallingsprocessen ondermijnt vaak het vermogen van de vrouw om te bevallen en heeft een negatieve invloed op haar bevallingservaring. De WHO erkent een “positieve bevallingservaring” als een belangrijk einddoel voor alle vrouwen die bevallen. De WHO richtlijn benadrukt ook het belang van vrouwgerichte zorg om de ervaring van bevalling en geboorte voor vrouwen en hun baby’s te optimaliseren door middel van een holistische, op mensenrechten gebaseerde benadering.
Waarom is de fysiologie van de baring zo belangrijk?
De fysiologie van de baring is van belangrijk, omdat het de basis vormt voor het begrijpen van het natuurlijke proces van de bevalling. Dit betekent dus dat fysiologie van de baring niet alleen de geboorte van je kind is, maar veel meer.
- De overgang van de baarmoeder naar de buitenwereld is een grote verandering en een fysiologische bevalling kan de baby helpen zich beter aan te passen aan het leven buiten de baarmoeder.
- Direct huid-op-huid contact na de geboorte bevordert de hechting tussen moeder en baby. Dit contact stimuleert ook het vrijkomen van oxytocine, wat de borstvoeding vergemakkelijkt en de baby kalmeert.
- Bij een natuurlijke, fysiologisch ondersteunde bevalling kan de navelstreng minuten blijven kloppen na de geboorte, wat de baby extra bloed, zuurstof en voedingsstoffen geeft, wat essentieel is voor een goede start. Hier later meer over in module 5: fase 3, de navelstreng.
- Tijdens de bevalling beweegt de baby zich door het geboortekanaal, wat helpt om overtollig vocht uit de longen te persen. Dit maakt de overgang naar ademhaling buiten de baarmoeder gemakkelijker.
- De baby komt in aanraking met het microbioom in de vagina van de moeder.
- Tijdens de bevalling worden stresshormonen zoals adrenaline vrijgegeven bij de baby, wat hen helpt om alert en gereed te zijn voor de eerste ademhaling. Deze hormonen helpen ook bij de aanpassing aan de nieuwe omgeving.
- Natuurlijke bevalling leidt tot een soepele bevalling met minder interventies en complicaties.
- Een bevalling die verloopt zonder onnodige interventies kan de baby minder stress geven, wat hun hartslag en ademhaling stabiliseert en bijdraagt aan een rustige overgang naar het leven buiten de baarmoeder.
- Wanneer een vrouw begrijpt wat er in haar lichaam gebeurt, kan dit angst verminderen en haar zelfvertrouwen vergroten, wat op zijn beurt de perceptie van pijn kan beïnvloeden en de algehele ervaring kan verbeteren.
- Een natuurlijke bevalling vermindert het risico op complicaties zoals infecties of bloedingen die geassocieerd kunnen worden met medische interventies zoals keizersnedes of kunstverlossingen.
- Een fysiologisch ondersteunde bevalling met minimale interventies kan leiden tot een sneller herstel voor de moeder. Ze kan mogelijk eerder weer mobiel zijn en zich fysiek en emotioneel beter voelen.
- Een fsyiologische bevalling kan het zelfvertrouwen van een vrouw versterken en bijdragen aan haar algehele welzijn in de postpartum periode.
In essentie is de fysiologie van de baring belangrijk omdat het de sleutel is tot een veilige, gezonde en positieve geboorte-ervaring, waarin de natuurlijke processen van het lichaam worden ondersteund en optimaal benut.
Bronnen
- World Health Organization. (2018). WHO recommendations on intrapartum care for a positive childbirth experience.